Kutlu misafirimiz geliyor. Müjdeler olsun! Evet Ramazan’dan söz ediyoruz. “On bir ayın sultanı” unvanına sahip bir aydan bahsediyoruz. Ramazan ayına ait “üç anahtar kelime” var.
1-KUR’AN: Bu ay öyle bir ay ki içinde Kur’an geçmeyen bir cümlede kullanılması neredeyse imkansız. Zira Ramazan Kur’an’da adı geçen tek aydır ve orada da Kur’an ile ilişkili geçmektedir: ” Ramazan ayı, insanlara yol gösterici, doğrunun ve doğruyu eğriden ayırmanın açık delilleri olarak Kur'an'ın indirildiği aydır…”( Bakara 2/185) İçine Kur’an inen bir ay elbette “sultan” olacak. O halde Ramazan’ı Kur’ansız düşünemeyiz, Ramazanı Kur’an’sız geçiremeyiz.
2-ORUÇ: Ramazan “Oruç ayı”dır. İslamın beş şartından biri olan “oruç tutmak” Ramazan ayında farzdır. Yani zorunludur. Peki farz orucun bu ayda olmasının hikmeti ne olabilir? Hemen akla Kur’an geliyor. Gelmesi azım. Zira son vahiy Kur’an bu ayda inmeye başladı. Rabbimiz son vahyin insanlıkla buluşmasını her sene oruç tutturarak bize kutlatıyor diyebiliriz.
Ramazanı “Kur’an ve oruç” ekseninde yaşamak asli vazifemizdir. Ne Kur’an’sız ne de oruçsuz Ramazan olamaz.
Oruç ki tutanı tutar. Yeter ki sen tut orucu, o da seni tutacaktır. (Bakara 2/183) Aslında biz orucu, orucun bizi tutması için tutarız. Aksi halde yanımıza “açlık” kalır. Halbuki “oruç açlık değildir”. Oruç mide eksenli değil “iman eksenli” bir ibadettir. Oruç, tutmaktır. Kendini günahlara karşı tutacaksın. Orucun böyle bir fonksiyonu vardır. Arapçası “savm” olan orucun kelime manasının “imsak/tutmak” olduğunu bir kez daha hatırlayalım.
Ramazan ayı bir müslüman için festival, oyun eğlence ayı ya da semirme ayı değildir. Bu manada “Ramazan yememe ayıdır.” Ancak gel gör ki Ramazan yaklaşırken çarşı pazarda bir hareketlenme olur her sene. Tabi “ahlak fukarası” bir takım gıda satıcıları da basarlar zammı. Adını da “Ramazan zammı” koyarlar. Burada aç gözlü tek dünyalı tüccarların acımasızlığı kadar müşterilerin de kabahati var bizce. Ramazan ayı geldi diye çarşı pazara hücum etmenin Ramazanın ruhuna yakışmadığını bilmeleri lazım. Ramazan daha az yeme, yeme-içmemizi de kısma ayıdır. Semirme ayı değildir. Hal böyle olunca insafsızlar Ramazanı da fırsata çevirmiş oluyorlar.
Diğer taraftan her sene Ramazan yaklaşırken medyada Ramazan haberlerinin ekseninde Kur’an yerine çarşı-pazar, pide, et, pastırma, sucuk vs oluyor. Ne hazin değil mi? Ramazan’ımızın Kur’an ayı olduğu gerçeği ıskalanıyor adeta. O halde biz Müslümanlar uyanık olmak durumundayız. Birilerine inat Ramazan’ı Kur’an ayı olarak yaşamalıyız.
Peki Ramazan nasıl Kur’an eksenli yalanır?
Kur’an okuması bilmeyenler bu Ramazan Kur’an okumasını öğrenebilir. Bunun için imkanlar bol elhamdülillah. Kur’an okumasını az bilenler öncelikle kuvvetlendirme cihetine gidebilir, tecvitli okumayı öğrenebilir. Mukabeleleri takip edebilir. Hatim yapabilir. Bu arada anlama noktasında da programlar yapabilir. En önemlisi de Kur’an ayında Kur’an’ı anlama gayretine girilebilir. Bunun için Arapça biliniyorsa kelime-kelime meal çalışması yapılabilir. Yetmez, tefsir de okunabilir. Bunun için ders halkalar kurulabilir. Kur’an’ı yüzüne okumasını iyi bilenler mukabele-hatim programı yanı sıra Ramazan ayı Kur’an programı yapabilir. Bunun için bir veya birkaç sûre seçip o surelere çalışabilir. Hz.Ömer’in Bakara sûresini 12 senede okuduğunu biliyor muydunuz? İşte böyle bir okuma biçimimiz de olmalı.
3-İNFAK: Ramazan infak ayıdır. Bu aya mahsus mali bir ibadet vardır. Buna “sadaka-i fıtır / fitre” diyoruz. Bir fitre miktarı bir kişinin ortalama bir günlük/iki öğün yiyeceğidir. Diğer taraftan farz olan zekat bu aya mahsus olmamakla birlikte umumiyetle bu ayda veriliyor. Hem bu ayın faziletinden faydalanmak hem de zekat hicri kameri ay hesabına göre üzerinden bir yıl(354 gün) geçince farz olduğundan hesabın karışmaması için böyle yapılmaktadır. Ramazan aynı zamanda toplumsal dayanışmanın zirve yaptığı bir ay olmaktadır. Bu manada bu Ramazan’ın temasının “RAMAZAN VE YARDIMLAŞMA” olması da anlamlıdır.
Ramazan’ın daha birçok hususiyetleri vardır elbet. Lâkin Ramazan’ı Ramazan yapan üç temel husus bunlardır. Ramazan, bu üç unsur olmadan hakkıyla yaşanamaz.13.03.2023